زندگی قسطی، فرصت توسعه یا ورود به عقب؟
به گزارش پی ام آپ؛ تفکر پویا نوشت: خرید و فروش کالاها و خدمات به صورت اقساطی همانطور که در اکثر کشورهای جهان رایج است. ایران جایی ندارد. خرید اقساطی در فرهنگ زندگی روزمره ایرانیان موضوع چندان پرطرفداری نبوده است. شرکت ایزاکی به عنوان ارائه دهنده خدمات بیمه، شرایطی را برای مشتریان فراهم کرده است تا خدمات بیمه ای را به صورت اقساطی خریداری کنند. در ادامه گفت و گو با «آیدین حسینی» یکی از بنیانگذاران بیمیتو و ازکی و رئیس توسعه کسب و کار در ازکی را با هدف آگاهی از کیفیت این شیوه فروش خدمات در شرکت ازکی می خوانید. -بودن به عنوان نشانه منفی ضعف در قدرت خرید نقدی مردم تعریف می شود. این چشم انداز را در مقایسه با جایگاه آن در زندگی روزمره سایر کشورها (توسعه یافته یا در حال توسعه) چگونه ارزیابی می کنید؟
از دو منظر به این موضوع بپردازید اقتصادی و اجتماعی باید نگاه کرد حتی برای درک دقیق‌تر وضعیت کنونی، باید فاکتور موقعیت جغرافیایی را نیز در نظر گرفت. در سطح جهانی، کارت های اعتباری وسیله ای برای ارائه خدمات مختلف به صورت اقساطی هستند که بسته به اعتباری که از طریق راه حل های مالی و بانکی دارید، می توانید خدمات مالی را به مدت یک ماه یا ماه های متوالی دریافت کنید. این زیرساخت از نظر فنی در ساختار مالی و بانکی ایران وجود ندارد و این تفاوت اصلی چرخه اقتصاد در ایران و جاهای دیگر است. جهان این است حالا بیایید از منظر اجتماعی به ماجرا نگاه کنیم. یادم هست وقتی بچه بودم در اکثر فروشگاه ها طرحی با مضمون فروش نقدی و اقساطی نصب می شد. این طرح شامل محکومیت فروش اقساطی بود. شخصی که قسطی می فروشد نماد یک فقیر است. فاکر او اموال خود را تخریب کرده بود و در مقابل شخصی که پول نقد می فروخت به عنوان یک فرد ثروتمند معرفی شد. خب این نماد بارز جایگاه فروش اقساطی در فرهنگ اجتماعی ایران است. به نظر من باید گفت مشکل اصلی در ایران ما همین موضوع فرهنگی است که خرید و فروش اقساطی در بین مردم مطلوب نیست و مفاهیمی مانند اعتبار و حساب بانکی همیشه بار منفی داشته است. من فکر می کنم این دو دیدگاه کلید بررسی این وضعیت هستند. سبک زندگی در ایران و مشکلات اطراف شماست فکر می کنم اگر بخواهیم یک جدول مقایسه ای از وضعیت خرید و فروش سهمیه های میانی داشته باشیم کشورهای جهان بیایید ترسیم کنیم، ایران در پس زمینه اش جدول بودن.
در سالهای اخیر تبلیغات فضای خرید اقساطی و وام های کوتاه مدت افزایش یافته است. آیا این لزوماً به وضعیت اقتصادی و معیشتی بستگی دارد؟ جامعه آیا اینطور است یا به سمت ایجاد سبک زندگی جدید همسو با کشورهایی که دارند می رویم اقتصاد میریم جلو؟
معیشت مردم رابطه مستقیمی با وضعیت اقتصادی جامعه دارد. سبک زندگی افراد به هر دو بستگی خواهد داشت و این دو موضوع را نمی توان جداگانه بررسی کرد. در حالی که وظیفه از دولت و این هیئت حاکمه است که زیرساخت های لازم را برای این تغییر فرهنگ و سبک زندگی فراهم می کند; متاسفانه هیچ اقدامی در این راستا صورت نگرفته است. با توجه به این غیبت، گروهی از شرکت های خصوصی در حوزه فناوری های مالی (فین تک) پیشقدم شدند تا با مدل های مختلف این فرهنگ را گسترش دهند و این ارزش را در زندگی مردم گسترش دهند. این خدمات در لایه های مختلف ارائه می شوند. از خرید محصولات فیزیکی مانند قالیچه از لوازم خانگی گرفته تا خدمات بیمه ای که ایزاکی ارائه می دهد، ارزشی جدید و مهم در زندگی روزمره در ایران است.
آیا کسی آماری انجام داده و دقیقاً بداند که مخاطبان و کاربران اصلی این نوع خدمات در چه سطح درآمدی از جامعه هستند؟
طبق تحقیقات انجام شده توسط ایزاکی، ضعیف ترین اقشار جامعه مخاطبان اصلی این نوع خدمات هستند. طبق آمار مرکز پژوهش های مجلس، مردم ما در حال تجربه یک تورم 86 درصد البته این رقم در آمار است. بانک مرکزی حدود 46 درصد اعلام شده است. انباشت تورم در سال های اخیر باعث شده است شرایط اقتصادی برای اقشار ضعیف جامعه دشوارتر خواهد بود. در نتیجه در سال های اخیر شرکت ها بخش خصوصی آنها وارد عرصه شدند تا فشار اقتصادی را از سر مردم بردارند. ارائه خدمات اعتباری و پرداخت اقساطی عموماً برای دهک های پایین جامعه مطلوب است. ما مشتریان خود را نیز دسته بندی می کنیم و می دانیم که مخاطبان این سرویس در سطوح متوسط و متوسط به پایین جامعه هستند و مشتریان سطوح بالای جامعه عموما از این سرویس استفاده نمی کنند. به عبارت دقیق تر، اکثریت مخاطبان خدمات پرداخت اقساطی متعلق به اقشاری است که منابع اقتصادی پایینی دارند. با این حال، هر دو گروه درگیر در این خدمات، یعنی ارائه دهندگان خدمات برتر و مصرف کنندگان، باید این را به عنوان یک فرصت ببینند. برای کاربران، قطعا یک ویژگی متناسب با سطح وجود دارد. درآمد خود از این خدمات استفاده کنند. همچنین فرصتی برای شرکت ها است تا شاهد رشد نرخ فروش خدمات مشتری باشند. رشد و توسعه سرمایه و تجارت شما. در واقع هیچ شرکتی از انباشت سرمایه و نرخ گردش بالا سود نخواهد برد. زمینه که در نهایت منجر به سود بیشتر می شود.
پرداخت اعتبار و امکان فروش اقساطی خدمات مستلزم زیرساخت های کافی و فن آوری خاص است. صنعت موسسات مالی ایرانی تا چه حد زیرساخت های لازم برای این کار را دارند؟ ضمانت بازگشت سرمایه و پرداخت هزینه برای کسب و کاری مثل ایزاکی چیست؟
در سطح جهانی این خدمات به صورت اعتباری به مردم ارائه می شود. امتیازات اعتباری افراد از الگوریتم های پیچیده به دست می آید. الگوریتم‌های رفتار خرید افراد، الگوریتم‌های درآمد و سایر شاخص‌های اقتصادی روزانه به هم متصل شده و یک امتیاز اعتباری برای فرد ایجاد می‌کنند. در حال حاضر در ایران، پس از یک مبارزه چشمگیر با ساختارهای مالی و دولتی، گروه کوچکی از توسعه دهندگان فناوری مالی موسوم به فین تک در حال توسعه این زیرساخت برای کاربران ایرانی هستند. سابقه استفاده مردم از خدمات بانکی اقساطی و تعداد چک های بلامحل تنها اطلاعاتی است که امروزه برای محاسبه امتیاز اعتبار افراد بر اساس آن در دسترس ماست. بنابراین ما با الگوریتم های پیچیده در دنیا فاصله داریم و این عدم یکپارچگی اطلاعات مالی در سطح ملی باعث می شود نتوانیم رفتار مالی افراد را با کیفیت استانداردهای جهانی اعتبار بخشیم. با این حال، با سایر داده های رفتار کاربر فین تک، ما در حال توسعه زیرساخت برای این موضوع هستیم. برای این موضوع شاخص هایی مانند رفتار خرید مشتری و کمیت و کیفیت آن را در نظر می گیریم. در حالی که این کار در مقایسه با آنچه در نمونه های جهانی تجربه می کنیم کوچک است، اما گامی رو به جلو در درک رفتار کاربر و ایجاد الگوریتم های پیچیده تر برای توسعه محاسبات امتیاز اعتباری افراد است که در داخل شرکت های خصوصی در جهان انجام می شود. حوزه فناوری مالی از این طریق سعی می کنیم کاربران را تراز کرده و آنها را به استفاده از خدمات پرداخت اقساطی با توجه به نیاز خود تشویق کنیم. مشکلات زیادی وجود دارد، به عنوان مثال می توان به مشکلات نظارتی اشاره کرد که برای ما در دسترسی به اطلاعات مالی مردم فرآیند چالش برانگیزی ایجاد می کند و بانک مرکزی از ارائه چنین دسترسی ها خودداری می کند. واضح است که داده‌های رفتار مالی کاربران ایرانی در سطح کلان جمع‌آوری شده است، اما این داده‌ها تا به امروز مورد تجزیه و تحلیل قرار نگرفته است، زیرا در گزارش‌های مالی که در این سال‌ها منتشر شده، عنوانی از این داده‌ها وجود ندارد. کمتر برای انتشار تا به امروز; در صورت وجود هر گونه تجزیه و تحلیل، این تجزیه و تحلیل ها به صورت عمومی در اختیار شرکت ها قرار نمی گیرند. در سال های اخیر موضوع تحلیل اطلاعات و داده ها به یکی از موضوعات حساس جامعه تبدیل شده است و بحث نشت اطلاعات و حفظ محرمانه بودن این اطلاعات یکی از دغدغه های موسسات بوده و باعث بی اطلاعی شرکت ها شده است. از تنوع و گستردگی این اطلاعات است و نمی توانند با نیازهای خود سازگار شوند. آنها به اطلاعات دسترسی دارند. این امر باعث شده است که نتوانیم خدمات دقیق تری را به نیازهای کاربران ایرانی ارائه دهیم که در بین کاربران ایرانی به عنوان یکی از پلتفرم های پیشرو در حوزه فناوری های مالی و بیمه ای شناخته می شود. نقش حزقیال را در توسعه تجربه مالی زیستی ایرانیان و به ویژه در گسترش پرداخت های اقساطی چگونه ارزیابی می کنید؟
من یکی از بنیانگذاران بیمیتو بودم و در سال 2018 بر اساس هماهنگی هایی که با رویکردهای مدیران Ezki داشتیم، تصمیم گرفتیم این دو شرکت را ادغام کنیم. در سال های 1399 تا 1401 نیازمند تحولی در استراتژی سازمان خود بودیم. به همین دلیل است که ما خدمات خود را فراتر از بیمه ساده گسترش می دهیم. در فرآیند این تغییر استراتژی، ما یک سری مطالعات بازار انجام دادیم که آمار خوبی برای تصمیم گیری در آینده در اختیار ما قرار داد. بر اساس آمار بیمه مرکزی بین 7 تا 10 درصد دارندگان خودرو بیمه شخص ثالث ندارند. ما معتقدیم آمار واقعی بیش از اینهاست و عامل یک سری بحران های اقتصادی و اجتماعی است. این مسئولان 7 تا 10 درصدی خطری متحرک برای جامعه هستند و ایزاکی با این کار به بخش حاکم کمک می کند تا بحران های اجتماعی را کاهش دهد. بررسی دلایل این عدم استفاده از بیمه شخص ثالث ما را به لایه عمیق تری از عوامل برد که در سه عنوان اصلی تقسیم شدند. اولاً، عدم توانایی مالی برای دستیابی فوری به این خدمات؛ ثانیاً فقدان مهلت برای دستیابی به این خدمات؛ و ثالثاً هزینه این خدمات جزو اولویت های این سطح از جامعه نبوده و اولویت بیشتری بر روی نیازهای روزمره مردم بوده است. قانون همه صاحبان وسايل نقليه موظف به ارائه و داشتن بیمه شخص ثالث هستند.
این تحقیق در Ezki ما را بر آن داشت تا بازوی مالی جدیدی را به Ezki اضافه کنیم که خدمات پرداخت اقساطی را به کاربران ارائه می دهد. در صنعت بیمه، ارائه خدمات اقساطی مستلزم داشتن چک آماده کننده قرعه است کشور چک همچنین یکی از چالش برانگیزترین افراد در صنعت مالی و بانکی است. در Ezki ما موانع را از بین می بریم و تصمیم می گیریم نه تنها محصولات بیمه ای بخریم بلکه سایر نیازها را نیز پوشش دهیم. زندگی روزمره شرایط داشتن سهمیه را فراهم کنید. ما سعی کردیم از اسفند سال گذشته تا امروز از طریق کمپین های مختلف این خدمات را به مردم ارائه کنیم. امروزه در کنار توسعه مخاطبان خود، شاهد تعدد و تنوع شرکت های بیمه در ایزاکی هستیم و این بدان معناست که می توانیم خدمات متنوع تری را به مشتریان خود ارائه دهیم. این بدان معناست که این پروژه تاکنون موثر بوده است. نکته جالب این است که تخمین ما در ابتدا این بود که احتمالاً مانند سایر تجربیات آنلاین در ایران، یک گروه سنی جوان مخاطب اصلی ما در استفاده از خدمات Ezki باشد. اما نتایج بررسی های ما مشکل دیگری را نشان داد. نرخ سنی برآورد اولیه ما بین 25 تا 38 سال بود، اما تعداد نظرسنجی ها ما را بین 32 تا 45 سال به عنوان مخاطب این صنعت معرفی کرد و متوجه شدیم که دریافت کنندگان خدمات بیمه در خانه و جامعه احتمالا افرادی با تجربه بیشتر در سن باشند.
